آدمى نهفته در زیر زبان خویش است . [نهج البلاغه]
مقالات
فقر در عرفان و تصوف قسمت دوم
شنبه 89 خرداد 8 , ساعت 8:32 صبح  

عنوان: فقر در عرفان و تصوف
پژوهشگر: نسرین سادات سعادت
زیر نظر استاد دکتر حسینی شاهرودی
خرقه پوشی:

ازجمله آداب ورسوم فقرا ومرتاضین هندی که درصوفی گری اسلام اهمیت فوق العاده  پیداکرده است موضوع خرقه پوشیدن است که درمیان هندیان علامت فقروانزوا وریاضت کشی محسوب می شده چنانکه درمیان صوفیان نیز علامت انتصاب به ارشاد وسندورمز فقر و صوفی گری شمرده میشود .
خرقه پوشی درتصوف به این معنی غیرازآن پشمینه پوشی است که متصوفه اولیه آن را ازرهبانیت اخذنموده اند و اصولا" خرقه پوشی به معنی خاص بیشترازاواخر قرن سوم به بعد درمیان صوفیه رایج شده است .(3)
(1)مقامات معنوی؛انصاری،خواجه عبدالله،ص139
(2)پژوهشی در پیدایش و تحولات تصوف و عرفان؛عمید زنجانی ،عباسعلی
(3)همان
اشعار و اقوال در زمینه فقر:
? دولت فقر خدایا به من ارزانی دار             کاین کرامت سبب حشمت و تمکین من است(1)
دراین بازاراگرسودی است بادرویش خرسنداست   خدایا منعمم گردان به درویشی وخرسندی(2)
? حافظ در زمینه اعتبار فقر و استغنای از خلق و نیازمندی به حق چنین سروده است:
          مــا آبـروی فـقــر و قناعت نمی بریم                             با پادشـه بگـوی که روزی مقدر اسـت
? سنایی غزنوی در دیوان خود سروده:
         ای دل به کوی فقر ، زمانی قرار گیـر                             بیـکـار چــنـد باشـی دنـبـال کـار گــیـر
         گرچه همچو روح راه نیابی بر آسمان                            اصحـاب کهـف وار برو کنــج غــار گـیــر
         تا کی حدیث صومعه و زهد و زاهدی                             لختــی طـریـق دیر و شراب و قمار گیر
        خوهی که ران گور خوری راه شیر رو                            خواهی که گنج در شمری دنب مار گیر
? در جایی دیگر فرموده:
         خواهی که همچو جعفر طیار برپری                               رو دلــبـر قــنـاعــت انــدر کــنـار گیر(3)
? شیخ سراج طوسی می گوید:فقر مقامی است شریف،خدای متعال در کتاب خود به توصیف فقرا پرداخته و ازآنان چنین یاد نموده است:«للفقراء الذین احصروا فی سبیل الله...»(سوره بقره آیه 273)یعنی برای فقرائی که در راه خدا فرو مانده اند.
? ابراهیم بن احمد خواص«ره»گفته است:«فقر ردای شرف،لباس رسولان،پوشش صالحان، تاج متقیان،زیور مومنان،غنیمت عارفان،آرزوی مریدان،دژمطیعان،زندان گناهکاران، پاک گرداننده گناهان،بزرگ کننده حسنات،بالابرنده درجات،رساننده باغیات،موجب خشنودی جبار و عامل کرامت نیکان اهل ولایت است.و فقر شعار نیکوکاران و شیوه پرهیزکاران است.
(1)مقامات معنوی،خواجه عبدالله انصاری،ص138  
(2)عرفان و تصوف،دکتر محمد حسن حائری،ص62
(3) همان
? از سهل بن علی بن اصفهانی نقل شده است که همواره می گفت:«روا نیست کسی بر ایران ما نام فقیر نهد چون آنان بی نیازترین مخلوقات خدای عزوجل هستند.
? ابوبکر طوسی گفته است:«فقر نخستین منزل از منازل توحید است.»
? از ابراهیم بن خواص درباره علامت فقیر صادق پرسیدند گفت:«ترک شکایت و اخفای اثر رنج و بلا» و این است که گفته اند این مقام صدیقات است.
? رویم:«از دست دادن دارایی و درخواست برای دیگران نه برای خویش.» فقر مستلزم صبر است(1 

? امام محمد غزالی گفته است:«بدان که مدار دین بر چهار اصل است :نفس انسان،حق تعالی، دنیا و آخرت.از این چهار دو جُستنی است و دو جَستنی.جَستن از نفس برای جُستن حق تعالی و جَستن از دنیا برای جُستن آخرت و صبر و خوف و توبه و فقر اینها همه مقدمات این است.(2)
? رسول خدا فرموده است:«الفقر ازین بالعبد المومن من العذار الجیَد علی حَذ الفرس»
(فقر برای بنده مومن زیباتر است از لگام زیبا بر گونه اسب.)
? در حدیث دیگری پیامبر اکرم (ص)به جستن رزق و روزی و کار و کسب دستور داده و فرموده است:«اطلبوا الرزق فی خبایا الارض»ونیز در خبر دیگر آمده است که:«ان مفاتیح الرزق متوجهه نحو العرش فینزل الله تعالی علی الناس ارزاقهم علی قدر نفقاتهم فمن کثر کثر له و من قلل قلل له»
? و مولانا جلال الدین با اشاره به این خبر گفته است:
         گفت پیغمبر که بر رزق ای فتی                            در فرو بسته است و بر در قـفـلـها
         جنبــش وآمـد شـد مـا واکتـساب                          هست مفتاحی براین قفل وحجاب
        بی کلید،این درگشادن راه نیست                           بـی طلب نـان سـنت الله نـیـست
         هرکه او در مکسـبی پا می نهد                            یـاری یـاران دیـگـــر مـی دهــد ...(3)
(1)اللمع؛سراج طوسی ،ابونصر،ص236
(2)کیمیای سعادت؛ غزالی ،امام محمد،ص419         
(3) مقدمه ای بر مبانی عرفان و تصوف؛سجادی،سید ضیاءالدین،ص25
? سعدی در باب هفتم گلستان در«جدال سعدی با مدعی در باب توانگری و درویشی»صفات درویش واقعی و توانگر حقیقی را ذکر کرده و طرف دعوای خود را«در صورت درویشان نه بر سیرت ایشان»جلوه داده و ضمن آن از قول مدعی آورده است:«گفتا نشنیدی که پیغمبر(ع)گفت:«الفقر فخری»و سعدی جواب می دهد که گفتم خاموش که اشارت سید(ع) به فقر طایفه ای است که مرد میدان رضایند وتسلیم تیر قضا، نه اینان که خرقه ابرار پوشند و لقمه ادرار فروشند.»(1)
? قد جاء رجل علی النبی(ص)و قال یا رسول الله ماالفقر؟ قال:خزائن الله تعالی.
? مسیح(ص)فرمود:الفقر مشقة فی الدنیا و مسرة فی الآخرة و الغناء مسرة فی الدنیا و مشقة فی الآخرة
? دیگران نیز فقر را به عنوان یکی از صفات اصلی عارف ستوده اند چنانکه ملای رومی در یک مقایسه جالب می گوید:
       کـشـتـه شهــوت پـلید،کـشـته عـقلست پــاک          فـقـرزده خـیـمـه ای زان سوی پـاک و پـلید
       جـملـه دل عــاشــقـان حــلـقـه زده گـرد فـقـر           فقر چـو شـیخ الشیوخ ،جمله دلها مـرید(2)
              ? هجویری این گونه فقر را بسیار زیبا شرح کرده است:

 «....فی الجمله درویش در کل معانی فقر عاریت اصل و اندر کل اسباب اصل بیگانه. اما گذرگاه اسرار ربانیت تا امور وی مکتسب وی بود فعل را نسبت بدو بودو معانی را اضافت بدو .وچون امور وی از بند کسب رها شد نسبت فعل ازو منقطع بود آن گاه آنچه بر وی گذرد او راه آن چیز باشد نه راهبر آن.»(3)                                                                                                    
? در اینجا فقر تقریبا معادل«فناء فی الله» که غایت صوفی است، می باشد. مولوی در جایی از مثنوی معنویش می گوید:
         چـــون فـــنــاش از فـــقــر پـــیـرایــه شــود                او مـــحــمــد وار بـــی ســـایـــه شــــود
        فــــقـــر فـــخــری را فـــنــا پــیـــرایــه شـــد               چـون زبانـه شـمـع اوبـی سـایـه شــد(4)
(1) مقدمه ای بر مبانی عرفان و تصوف؛سجادی،سید ضیاءالدین،ص25
(2) ابعادعرفانی اسلام؛شیمل،آن ماری،ص217
(3)کشف المحجوب؛هجویری،ص29
(4) ابعادعرفانی اسلام؛شیمل،آن ماری،ص217                   
? «ابن جلا را پرسیدند از درویشی، خاموش بود تا بیرون شد و باز آمد، پس گفت: چهار دانگ بود مرا، شرم  داشتم که اندر فقر سخن گویم. بیرون شدم و خرج کردم. پس بنشست و از فقر سخن گفت. 
? ربیع ابن خثیم را گفتند: نرخ گران شد. گفت: ما بر خدای عز وجل خوارتر از آنیم که ما را گرسنه دارد، گرسنه اولیاء را دارد.
 ابوبکر وراق گفت: خنک درویش در دنیا و آخرت. وی را پرسیدند، گفت: در دنیا سلطان از وی خراج نخواهد و جبّار در آخرت به وی شمار نکند. ? علامه?اقبال در مورد فقر چنین اظهار نظر می کند??
چیست فقر ای بندگان آب و گل یک نگاه?راه بین یک زنده دل?
فقر کار خویش را سنجیدن است بر دو حرف لا اله پیچیدن است?
فقر خیبر گیر با نان شعیر بسته فتراک او سلطان و میر?
فقر ذوق و شوق و تسلیم?و رضاست ما امینیم این متاع مصطفی است?
فقر بر کروبیان شبخون زند بر نوامیس جهان?شبخون زند?
بر مقام دیگر اندازد ترا از زجاج، الماس می سازد ترا?
برگ و ساز?او ز قرآن عظیم مرد درویشی نگنجد در گلیم
?خواجه عبدالله انصاری می نویسد: فقر مبری بودن است از چشم داشت بر ملکیت

ابن خفیف گوید: درویشی، نیستی ملک بود و بیرون آمدن از صفات.
? مسوحی گوید: درویشی آن است که خویشتن را هیچ حاجت نبیند و به هیچ چیز از سبب‌ها. 
? ابوذر را حکایت کنند که گفت اگر از کوشکی بیفتم و هفت اندام مرا بشکند، دوست‌تر دارم از آن‌که با توانگری بنشینم، زیرا که از پیغامبر (صلوات الله علیه) شنیدم که گفت:«دور باشید از مردگان. گفتند: مردگان کیستند؟ گفت: توانگران»
کتابنامه:
1-ابعاد عرفانی اسلام ؛شیمل ،آن ماری ؛ترجمه وتوضیحات دکترعبدالرحیم گواهی؛ دفترنشرفرهنگ اسلامی؛ تهران؛ 1374
2-انیس العارفین؛طارمی،صفی الدین محمد؛تصحیح:علی اوجبی،انتشارات روزنه،بی جا،چاپ اول:1377
3-پژوهشی در پیدایش و تحولات تصوف و عرفان؛عمید زنجانی ،عباسعلی ؛ چاپخانه سپهر؛تهران ؛چاپ اول؛ 1366
4-دائره المعارف فارسی؛ به سرپرستی غلامحسین مصاحب ؛ج2؛بخش اول؛ انتشارات امیر کبیر؛ تهران ؛کتابهای جیبی؛1380
5-سلک السلوک؛ بخشی ،ضیاءالدین (عارف قرن8)؛با مقدمه و تصحیح دکتر غلامعلی آریا؛ چاپ گلشن؛ بی جا؛ زمستان 1369
6-عرفان و تصوف؛ حائری، محمد حسن ؛انتشارات بین المللی الهدی ؛تهران ؛ 1382
7-عرفان و معرفت قدسی؛ کبیر، یحیی (عضو هیئت علمی دانشگاه تهران)؛ چاپ طه؛ قم؛ چاپ اول؛1386
8-کیمیای سعادت؛ غزالی ،امام محمد ؛به کوشش حسین خدیوجم؛ مرکز انتشارات علمی و فرهنگی ؛1361
9-متن و ترجمه اللمع فی التصوف؛ سراج طوسی ،ابو نصر با تصحیح بن نیکلسون ؛مترجمین دکتر قدرت الله خیاطیان دکتر محمود خورسندی علی و هنگامه اشرف امامی چاپ اول ، بی جا : 1380
10-مقامات معنوی؛ انصاری، خواجه عبدالله ؛ به تصحیح و ترجمه محسن بینا: بی تا؛ بیجا
11-مقدمه ای بر مبانی عرفان و تصوف؛سجادی،سید ضیاءالدین ؛موسسه چاپ وانتشارات دانشگاه تهران(سمت)؛ چاپ اول؛1380


نوشته شده توسط شاهرودی | نظرات دیگران [ نظر] 
درباره وبلاگ

مقالات

شاهرودی
مباحث مربوط به تدریس اینجانب مانند سرفصل ها، عناوین پژوهشهای مربوط به درس، پژوهشهای دانشجویان در زمینه های فلسفه و عرفان و سایر دروس رشته فلسفه و حکمت اسلامی به منظور استفاده دانشجویان علاقمند ارائه خواهد شد
اوقات شرعی
فهرست اصلی
بازدید امروز: 174 بازدید
بازدید دیروز: 239 بازدید
بازدید کل: 2852503 بازدید

شناسنامه
صفحه نخست
پست الکترونیک
پارسی بلاگ
وضعیت من در یاهو
لینک های روزانه

طهور [801]
[آرشیو(1)]
فهرست موضوعی یادداشت ها
فلسفی[82] . عرفانی[5] . قیامت صغری، برزخ، قیامت کبری، نفخ صور، عذاب[3] . توحید- نظم - مبدا- واجب الوجود- منشا انتزاع- وحدت وجود- نظم علی[3] . عظمت، علم، رحمت، محبت، ربوبیت، اراده و مشورت، خلقت، حکمت، عدل، ه[2] . فقر الی الله ، فقر ذاتی انسان[2] . مقولات، ارسطو،کانت، علامه طباطبایی[2] . ملاصدرا،علامه طباطبایی،خلود،قضای الهی،اعتیاد،فطرت . ملاک مسلمان، فرقه . ملاک نیازمندی ،حدوث وقدم ، امکان ماهوی ، امکان فقری( امکان وجودی . ناسخ.نفس.بدن.عالم . نظام احسن، شرور ، خیر ، عنایت، عدم، نسبیت، ثنویت. . نفس،تجرد نفس،بقا،معاد . نور، نورالانوار، توحید، صفات و اسماء، ذات، انتزاع. . هدایت، شریعت، محرمات، ورع . هستی- مابعد الطبیعه- وحدت- علم- حیات . واجب الوجود، حد، برهان، صفات و اسماء، ذات، مفهوم، انتزاع . واجب الوجود، وجوب وجود، شریک ، وحدت ، وحدت حقه، کثرت ، ماهیت ، ت . واحد ، صدور ، صادر اول ، عقل ، نور ، فیض منبسط ، وحدت و کثرت ، و . واژگان کلیدی: قیامت، مواقف، میزان، واحد سنجش، حساب، پرسش. . واژگان کلیدی: علم حضوری- معرفت- نفس- علم حصولی- معلوم بالذات- مع . واژه: قضاء و قدر-سرنوشت-عدل الهی-جبر- . وجوب ، امکان ، امتناع . وجوب، امکان، امتناع ،امکان فقری، معقول ثانی فلسفی، معقول ثانی من . وجود ذهنی، وجود عینی، اتحاد عاقل و معقول، حمل اولی و شایع، علم ح . وجود رابط، وجود محمولی، وجود رابطی، هلیات بسیطه، هلیات مرکبه، نس . وجود رابط، وجود مستقل، علت و معلول، رابطی . وجود- لفظ مشترک- اشتراک لفظی وجود- اشتراک معنوی وجود . وجود، اصالت، اعتباریت، براهین، اصالت وجود، ملاصدرا . وجود، حدوث، احدیت، ضرورت . وجود، ماهیت، اصالت، اعتبار، عینیت . وجود، ماهیت، اصالت، اعتباریت، توحید، حرکت جوهری. . وجود، هایدگر، ملاصدرا ، تشکیک وجود، نیهیلیسم . وحدت وجود ، وحدت شخصی وجود ، وحدت تشکیکی ، جوهر ، صفت ، حالت ، ت . یمان ، عقل ، مسیحیت ، کانت ، علامه طباطبایی . فلسفه ،سفسطه ،سوفسطائیان ،تاریخ فلسفه . عشق – مکتب اشراق – ماهیت عشق – منشأ عشق – سیریان عشق – اقسام عشق . عشق، عشق مجازی، عشق عفیف، هوس . فیض، دوام فیض، فاعلیت وجودی. . قدرت، اراده، علم، واجب تعالی، صفات، جمال، کمال، فعل، قادر، مطلق . قرب الهی، روح، جسم مادی، مانعیت ،معاد روحانی، معاد جسمانی، حرکت . قضا ، قدر ، سرنوشت ، جبر ، اختیار ، آزادی ، قضا و قدر حتمی ، قضا . کبر، تکبر، متکبر، منازعه با خدا، موانع قرب، الحاد . مرگ، قبر، ثواب، عقاب، فشار قبر . معاد جسمانی، حشر، اعاده معدوم، تناسخ، صورت نوعیه، تشخص، تجرد . معاد، معادجسمانی، کیفیت معاد، شبهه آکل و ماکول، . معقولات . معنای حیا. آثار حیا. مراحل حیا. حیای منفی. جلوه های حیا. حیا و م . عقل – نفس – عقل منفعل – عقل فعال – عقل نظری – عقل عملی - عقل متص . عقل اول، وجود منبسط، حقیقت محمدیه، نظام فیض . عقل، دین، عقل گرای حداکثری، عقل گرایی انتقادی، عقل گرایی اعتدالی . عقول عرضی، ارباب انواع، مثل افلاطونی، امشاسپندان، انوع مادی، ارب . علت- معلول اشاعره- ضرورت علی- صانعیت خدا- انکار علیت- عادت- فاعل . علت،معلول،حدوث،امکان ،ضرورت . علم . علم اجمالی،کشف تفصیلی،عنایت،قضاء،قدر،لوح و قلم . علم حضوری،خودآگاهی، شهود، مشاهده، ابصار، معرفت خیالی، مشاهدات در . علم واجب الوجود – علم عنائی – علم تام – نظام علمی واجب - معلوم ب . علم،وجود ذهنی،نفس،صدرالمتالهین . علیت، مناط احتیاج به علت، ضرورت، معیت، فقر، امکان، تجلی . عوامل وجود، ناسوت، حرکت، حادث، شرور، علم صوری‌، علم حضوری، کثرات . عین، ذهن، حرکت جوهری نفس، حدوث جسمانی آن، اتحاد عاقل و معقول. . عینیت، اتحاد عاقل و معقول، عقل فعال ، فعالیت ذهن، خلاقیت نفس حضو . عینیت، اتحاد عاقل و معقول، وحدت استعلائی نفس، فعالیت ذهن، خلاقیت . غرور- فریفتگی- خودخواهی- غرور علمی- غرور عابدان- غرور سلاطین- غر . غفلت – ضعف نفس – مرگ – پیروی از نفس – هدف – شیطان – جهل . فاعل بالطبع، فاعل بالقصد، فاعل بالرضا، فاعل بالعنایه، فاعل بالتج . 1- خشم و غضب 2- عفو و بخشش 3- کنترل غرائز 4- کظم غیط 5- صبر 6- ب . 1- مرگ 2- غلظت 3- هول و هراس 4- جاودانی 5- قبر 6- قیامت . 1. ابن سینا 2. صدرالمتألهین 3. علم 4. علم الهی 5. صور مرتسمه . آیه ولایت، حضرت علی، فخر رازی . اتحاد - احوال - ارادت - خرقه اندازی - خنا - زعاقت - سمود - مشاهد . ادراک حسی ، ادراک عقلی و کلی ، صور جزئی ، صور کلی ، علم حضوری، ع . ادراک ، اتحاد ، معقول بالذات ، تضایف . اراد ه، علم اجمالی، علم تفصیلی ، اشاعره ، علامه طباطبایی ، معتزل . اراده- استعانت- ایمان-پشیمانی- ترک- توبه-روح-سعادت- شقاوت- کمال- . اراده,حقیقت اراده,حقیقت اراده درانسان,ریشه تاریخی بحث,دیدگاه اشا . اراده، استعانت، ایمان، پشیمانی، ترک، توبه، روح، سعادت، شقاوت . استغنا- تکدی- درویش- زهد- صوفی- فقر- فنای نفس- قناعت . اسماء ذات، صفات، افعال – امهات اسماء – امهات صفات – جمال الهی – . اشتراک وجود، انقسام وجود، واجب و ممکن، تشکیک وجود، وجود،مفهوم وج . اصالت - اعتباریت- حقیقت- وحدت - مشترک - بساطت - تشخص - تصور - تع . اصالت- اعتباریت- حقیقت - وحدت - مشترک - بساطت - تشخص - تصور - تع . اصل علیّت، حکمت متعالیه، فلسفه اسلامی. . اعاده معدوم ،غزالی ،عبدالجبار معتزلی . امکان شناخت- راه های شناخت- علم حصولی- علم حضوری- بساطت خداوند . انوار مجرده –ممکن اشرف _ ممکن اخس _شیخ اشراق-کمال وجودی . اومانیسم سکولار،سکولاریزاسیون،انسان گرایی،دنیاگروی، آزادی،فردگرا . بازی زبانی, شباهت خانوادگی, تسمیه, زبان خصوصی, ادراکات اعتباری و . باقلانی، اشاعره، جوهر فرد، عرض، قدرت الهی . بداهت- وجدانیات- ثبوتی- و-دت- اشتراک- تباین . برهان صدیقین، ابن سینا، ملاصدرا ، مفهوم وجود ، حقیقت وجود . برهان وجودی، برهان جهان شناختی و غایتگرایانه، برهان اخلاقی، برها . تسلیم - خالص - اخلاص- دین- راضی- صدق - عمل ادمی- میل ادمی- نفس . تشکیک- کثرت- وحدت وجود . تناسخ - مرگ - معاد جسمانی - حرکت جوهری - قوه - فعل . توبه، رجوع و بازگشت، تصمیم، ترک معصیت، سلوک عرفانی، مخالفت با نف . توحید، توکل، خوف، رجاء، معصیت، پایه دین، توحید ذاتی، خائف . توکل - متوکل - اسباب و علل - حقیقت توکل . تولد، تولید، اشاعره، کسب افعال. . تکامل، تطور، داروین، مذهب . ثبوتی، ذاتی، فعلی،علم، قدرت، حیات، خالق، رزق، اراده . جبر، اختیار، تفویض، امر بین الامرین، اراده، انسان و سرنوشت. . جوهر، عرض، نومن، فنومن. . حرکت،زمان، دازاین، حرکت توسطیه، حرکت قطعیه. . حصولی . حضوری . حیات، کمال وجودی، سریان وجود، سریان حیات . حکمت الهیه ، علوم عالیه ، حقیقت وجود ، ذلّ عبودیت ، فقر و فاقه ، . حکمت الهیه، علوم عالیه، حقیقت وجود، ذلّ عبودیت، فقر و فاقه، علم . خدا، جهان، تقابل خدا و جهان، صدور عالم، روح، هبوط، جسم . خشیت – خوف – امید- عذاب – بهشت- رجاء- امل- نعمت . خوف ، آخرت، عذاب ، افضل ، قیامت، خائفان ، صفات، مقربان، غفلت، رج . ذکر، درجه ، قلب ، تطمن القلوب، آرامش ، تنهی عن المنکر . رابطه، رابطه دین و أخلاق، ادراکات اعتباری، علامه طباطبائی، ایمان . راه فطرت ، برهان فطرت ، برهان اجماع عام . رسوم خلقی، حضرت جمع، بقا، فنا، سقوط شهود . رضایت، سخط ،رضای عوام ،رضای خواص . زهد، زهد اسلامی، زهد کوفی، رهبانیت، ترک دنیا، پشمینه پوشی، مراتب . شرور، خیر، شر، خدا، نظام احسن، عالم طبیعت، جهان مادی، ضرورت، قدر . شناخت-معرفت-شناخت فلسفی-شناسایی . . شوق ، اشتیاق ، محبت ، دیدار. . شک دستوری – کوجیتوی دکارت – دکارت – غزالی – شک- فلسفه تطبیقی . شک، شکاک، شکاکیت، شکاکان معروف . شکر، معرفت نعمت ، ارکان شکر حقیقی،تقسیم شکر، محابّ ، مکاره ، است . صدق، کذب، ملاک، مطابقت، انسجام، پراگماتیسم . طمس، تجلی، اکوان، اعیان ثابته، تعینی، منطوی، منفعل، اقدس، مقدس. . عاقل، معقول، معلوم بالذات، معلوم بالعرض، اتحاد . عالم مثال ـ صور معلقه ـ مثل معلقه ـ عالم خیال ـ خیال متصل ـ خیال . عجب -معجب-عجب به عبادت –عجب به ورع و تقوی –عجب به حسب و نسب –عجب . عدل الهی- ظلم- عدل و حکمت- حسن و قبح .
نوشته های پیشین

فلسفی
وجود خدا
توحید
وحدت و بساطت
برهان صدیقین
صفات خدا
علم
جبر و اختیار
شرور
عوالم وجود
عدل الهی
حدوث و قدم جهان
عرفان عملی
عرفان نظری
صدور وحدت از کثرت
موضوعات تحقیق
فهرست منابع
سرفصلها
مهر 1387
شهریور 1387
مرداد 1387
اردیبهشت 1387
آبان 1387
بهمن 1387
اسفند 1387
فروردین 1388
اردیبهشت 1388
خرداد 1388
تیر 1388
مرداد 1388
مهر 1388
آبان 1388
دی 1388
بهمن 1388
اسفند 1388
فروردین 1389
اردیبهشت 1389
خرداد 1389
خرداد 89
تیر 89
مرداد 89
شهریور 89
مهر 89
آبان 89
آذر 89
دی 89
بهمن 89
اسفند 89
فروردین 90
اردیبهشت 90
خرداد 90
تیر 90
شهریور 90
مرداد 90
مهر 90
آبان 90
آذر 90
دی 90
بهمن 90
اسفند 90
فروردین 91
اردیبهشت 91
تیر 91
مرداد 91
شهریور 91
مهر 91
آبان 91
آذر 91
لوگوی وبلاگ من

مقالات
لینک دوستان من

پایگاه طهور
اشتراک در خبرنامه

 
لیست کل یادداشت های این وبلاگ

آفرینش از دیدگاه سهروردی
تجرد و ادامه حیات نفس پس از مرگ قسمت دوم
تجرد و ادامه حیات نفس پس از مرگ قسمت اول
اعاده معدوم از دیدگاه غزالی و قاضی عبدالجبار معتزلی
عنوان: علم الهی از دیدگاه ابن سینا
عنوان: قاعده الواحد از دیدگاه ملاصدرا قسمت دوم
عنوان: قاعده الواحد از دیدگاه ملاصدرا قسمت اول
جایگاه مثل در معرفت شناسی و هستی شناسی سهروردی قسمت دوم
جایگاه مثل در معرفت شناسی و هستی شناسی سهروردی قسمت اول
جایگاه مثل در معرفت شناسی و هستی شناسی سهروردی قسمت اول
[عناوین آرشیوشده]