نویسنده: سمانه حسینی

دانشجوی کارشناسی ارشد

رشته فلسفه اسلامی

فهرست مطالب

1.نظریه وحدت وجود.................................................................... 4

2.وحدت در کثرت، کثرت در وحدت................................................... 5

3.توحید عددی وغیر عددی............................................................ 6

4 . قاعده بسیط الحقیقه کل الاشیاء.............................................. 8

6. برهان ملاصدرا برای اثبات وحدت واجب....................................... 9

7.زندگی و فلسفه افلوطین......................................................... 11

انجام داد، این است که براى اندیشه وحدت وجود - که عرفا آن را از طریق مکاشفه مىیافتند و به طور ناقص بیان مىکردند - تعبیر فلسفى یافت و توانست آن را در قالبهاى مانوس با ذهن بریزد. اما به اعتقاد شمارى دیگر، اگر عرفاى قبل از ابنعربى از وحدت وجود دم زدهاند، چیزى بالاتر از وحدت شهود در نظر نداشتهاند[1]

درباره مسئله وحدت وجود، ابتدا باید توجه کرد که فهم عرفى وحتى فهم فلسفى متعارف این است که اساسا به کثرت وجود فتوا داده شود; به این معنا که به تعداد موجودات مختلف، «وجود» داشته باشیم، بدون اینکه کوچکترین اشتراک و سنخیتى میان دو «وجود» قابل تصور باشد. گویا، فقط مىتوان ماهیات را دستهبندى کرد و هر دسته را در مقوله خاصى جاى داد; اما وجود به گونهاى است که هر ذرهاى وجود خاص خود را دارد، و کوچکترین سنخیتى میان وجودات مختلف تصور نمىشود [2]

اگرچه اندیشه کثرت وجود بهطور صریح از سوى کسى اظهار نشده، اما در تاریخ فلسفه اسلامى به نام فیلسوفان «مشاء» مشهور شده است; چنانکه حاج ملا هادى سبزوارى نیز در منظومه فلسفى خود مىگوید[3]:

نظریه اول، قول به وحدت وجود و موجود است، که به جهله صوفیه نسبت داده مىشود و طبق آن، عالم منحصر به یک وجود و هستى صرف است، و جلوه موجودات مختلف در نظر ما صرف توهم و تخیل محض است; «کثانیة مایراه الاحول.» [4]-:

میان انسان و لبن است ، [5].

ادامه مطلب...